کلاف بندی در ساختمان چیست؟
کلاف بندی در ساختمان عموما به وسیله ی بتن مسلح انجام می شود و هدف از آن اتصال اجزای مختلف فونداسیون و سازه به یکدیگر است به گونه های در زمان وارد شدن نیروهای خارجی و بارهای ناشی از ساختمان این بار به صورت یکنواخت بین کل بخش های ساختمان توزیع شود. دو نوع کلاف بندی افقی و قائم وجود دارد که در این مقاله توضیحاتی در مورد آنها ارائه خواهد شد.
کلاف بندی چیست؟
فونداسیون یا پی پایین ترین قسمت ساختمان است که سایر اجزای سازه بر روی آن قرار می گیرد. تمام نیروهایی وارد بر ساختمان به فونداسیون منتقل شده و در نهایت به زمین انتقال داده می شود. اما اگر در ساختمان پی ها مجزا از یکدیگر باشند امکان حرکت نسبی آن ها در شرایط مختلف بارگذاری و یا زلزله وجود دارد. در این شرایط عملکرد سازه تحت تاثیر قرار می گیرد. از همین رو در سال های اخیر برای اتصال پی های منفرد به یکدیگر و یکپارچه کردن کل پی از شناژ یا کلاف استفاده می شود.
شناژ ساختمان باعث می شود که کل سازه در برابر نیروهای وارد شده به صورت یک مجموعه ی یکپارچه عمل کند. کلیه ی نشست ها یکنواخت شده و نیروهایی نظیر باد و زمین لرزه در صورتیکه به یک نقطه از ساختمان وارد شود به تمام قسمت ها منتقل می شود و از شدت نیرو کاسته می شود و مانع از وارد شدن خسارات شدید می شود.
آنچه در این مقاله خواهید خواند:
انواع کلاف بندی ساختمان
کلاف بندی افقی چیست؟
کلاف بندی قائم یا عمودی چیست؟
نقش میلگرد در کلاف بندی
محاسبه هزینه کلاف بندی
ساختمان های کلاف بندی شده از آجر، سنگ، بلوک سیمانی و یا ترکیبی از آن ها ساخته می شود. کلاف ها به دو دسته افقی و عمودی تقسیم بندی می شوند و معمولا از بتن مسلح شده با میلگرد در ساخت آن استفاده می شود.
کلاف بندی افقی چیست؟
به کمک کلاف بندی افقی اجزای جدا از هم در فونداسیون به یکدیگر متصل می شوند بدین ترتیب نیروهای وارد شده در تمام بخش های فونداسیون ساختمان توزیع می شود و از تجمع آن در یک نقطه جلوگیری می شود.
استفاده از کلاف های افقی به صورت ضربدری یا خرپا در بین ستون های فونداسیون ساختمان نقش بسیار مهمی در ضد زلزله شدن آن ایفا می کند. در شرایط زمین لرزه یا سایر نیروهای ناشی از عوامل طبیعی ارتعاشاتی که به بخش های مختلف فونداسیون وارد می شود به وسیله کلاف های افقی کاهش می یابد و نیروها به زمین منتقل می شود. کلاف افقی در ساختمان وظیفه ی تحمل دو دسته از نیروها را برعهده دارد:
- 1- نیروهای کششی حاصل از وزن ساختمان
- 2- نیروهی وارد شده از سمت ستون های عمودی فونداسیون ساختمان
کلاف بندی قائم یا عمودی چیست؟
از کلاف عمودی بیشتر در ساختمان های چند طبقه استفاده می شود. کلاف عمودی به منظور اتصال کلاف های افقی به کار برده می شود. ساختار کلاف های عمودی به گونه ای ست که از پایین به فونداسیون ساختمان متصل شده و از بالا به کلاف افقی اتصال می یابد. در اینجا لازم به ذکر است که کلاف عمودی یکی از اجزای اساسی ساختمان نیست و می تواند وجود نداشته باشد اما در صورتیکه در ساختمان کلاف افقی وجود داشته باشد از کلاف عمودی هم استفاده می شود. کلاف عمودی نیز مانند کلاف افقی از تجمع نیروهای ساختمان در یک نقطه جلوگیری می کند و به همین دلیل نقش بسیاری مهمی در انتقال نیروهای ناشی از باد و زلزله بر عهده دارد و منجر به پایداری بیشتر ساختمان می شود.
نقش میلگرد در کلاف بندی
کلاف افقی باید برای دیوارهای باربر در یک سطح زیر دیوار و زیر سقف اجرا شود. در زیر دیوار باید از بتن مسلح استفاده شده و عرض آن از عرض دیوار یا 25 سانتیمتر کمتر نباشد. همچنین ارتفاع کلاف نباید از 1.5 برابر عرض دیوار و یا 25 سانتیمتر کمتر باشد. در زیر سقف اگر از بتن مسلح استفاده شده است نباید عرض کلاف از عرض دیوار کمتر باشد. اما در دیوارهای خارجی برای نماسازی عرض کلاف می تواند تا حداکثر 12 سانتیمتر از عرض دیوار کمتر باشد. اما به هیچ عنوان نباید عرض کلاف از 20 سانتیمتر کمتر باشد. ارتفاع کلاف نیز از 20 سانتیمتر نباید کمتر باشد.
اما میلگرد نقش بسیار مهمی در ساخت کلاف دارد. همانطور که گفته شده از بتن مسلح در سیستم کلاف بندی استفاده می شود. میلگرد نقش تقویت کننده کلاف را برعهده دارد. میلگرد های طولی که در کلاف بندی استفاده می شود با از جنس میلگرد آجدار با حداقل سایز 10 باشند. میلگردهای طولی در کلاف افقی باید در چهار ضلعی کلاف قرار گرفته و با بتن پوشیده شوند. اگر عرض کلاف افقی از 35 سانتیمتر بیشتر است تعداد میلگردها باید تا 6 یا بیشتر افزایش یابد. اما باید دقت شود که فاصله بین دو میلگرد که در کنار یکدیگر قرار دارند در هیچ شرایطی از 25 سانتیمتر بیشتر نشود.
برای اتصال میلگردهای طولی به یکدیگر از خاموت یا تنگ ساده با قطر حداقل 6 میلیمتر استفاده می شود. فاصله ی بین خاموت ها نباید از ارتفاع کلاف یا 25 سانتیمتر بیشتر شود.
در زمان تقاطع کلاف ها باید حداقل 50 سانتیمتر همپوشانی در نظر گرفته شود تا اتصال بین کلاف ها به درستی انجام شود. عبور دادن تاسیسات با قطر بیشتر از یک ششم عرض کلاف از داخل کلاف مجاز نیست. عبور تاسیسات نباید باعث قطع شدن میلگردها شود.
محاسبه هزینه های کلاف بندی
کلاف افقی باید برای دیوارهای باربر در یک سطح زیر دیوار و زیر سقف اجرا شود. در زیر دیوار باید از بتن مسلح استفاده شده و عرض آن از عرض دیوار یا 25 سانتیمتر کمتر نباشد. همچنین ارتفاع کلاف نباید از 1.5 برابر عرض دیوار و یا 25 سانتیمتر کمتر باشد. در زیر سقف اگر از بتن مسلح استفاده شده است نباید عرض کلاف از عرض دیوار کمتر باشد. اما در دیوارهای خارجی برای نماسازی عرض کلاف می تواند تا حداکثر 12 سانتیمتر از عرض دیوار کمتر باشد. اما به هیچ عنوان نباید عرض کلاف از 20 سانتیمتر کمتر باشد. ارتفاع کلاف نیز از 20 سانتیمتر نباید کمتر باشد.
اما میلگرد نقش بسیار مهمی در ساخت کلاف دارد. همانطور که گفته شده از بتن مسلح در سیستم کلاف بندی استفاده می شود. میلگرد نقش تقویت کننده کلاف را برعهده دارد. میلگرد های طولی که در کلاف بندی استفاده می شود با از جنس میلگرد آجدار با حداقل سایز 10 باشند. میلگردهای طولی در کلاف افقی باید در چهار ضلعی کلاف قرار گرفته و با بتن پوشیده شوند. اگر عرض کلاف افقی از 35 سانتیمتر بیشتر است تعداد میلگردها باید تا 6 یا بیشتر افزایش یابد. اما باید دقت شود که فاصله بین دو میلگرد که در کنار یکدیگر قرار دارند در هیچ شرایطی از 25 سانتیمتر بیشتر نشود.
برای اتصال میلگردهای طولی به یکدیگر از خاموت یا تنگ ساده با قطر حداقل 6 میلیمتر استفاده می شود. فاصله ی بین خاموت ها نباید از ارتفاع کلاف یا 25 سانتیمتر بیشتر شود.
در زمان تقاطع کلاف ها باید حداقل 50 سانتیمتر همپوشانی در نظر گرفته شود تا اتصال بین کلاف ها به درستی انجام شود. عبور دادن تاسیسات با قطر بیشتر از یک ششم عرض کلاف از داخل کلاف مجاز نیست. عبور تاسیسات نباید باعث قطع شدن میلگردها شود.
محاسبه هزینه های کلاف بندی
هزینه کلاف بندی بر اساس میزان مصالحی که مورد استفاده قرار میگرد مشخص می شود. میزان مصالح نیز به متراژ و نقشه ی سازه بستگی دارد. مشخص است که اگر ساختمان زیر بنا و همچنین تعداد طبقات بیشتری داشته باشد نیاز به مصالح بیشتری برای کلاف بندی دارد.