همه چیز درباره تیرآهن
تولید تیرآهن H شکل (تیر آهن بال پهن IPB)، باعث تحول بزرگی در صنعت فولاد گردید و در بسیاری از کاربردها مورد استفاده قرار گرفت!
در این مقاله قصد داریم شما را با انواع تیر آهن ها و نکات پیرامونی آن آشنا کنیم.
پس با ما همراه باشید.
تا پیش از آن، تیر آهن های IPE یا همان تیر آهن های I شکل به عنوان مصالح پایه و رایج در ساختمان سازی ها و ساخت و سازها مورد استفاده قرار می گرفت.
شرکت Bethehem، شرکتی آمریکایی بود که نخستین بار این نوع تیر آهن را ایجاد کرد و توانست جایگاه بسیار مهمی را در ساخت و ساز های مهم، مانند پل سازی، ساخت آسمان خراش و … ایفا کند.
تیر آهن ها نیز مانند سایر مواد و مصالح دارای انواع مختلفی هستند و در ساخت و طراحی آن ها استانداردهای مختلفی رعایت می گردد.
در ابتدا لازم است دو اصطلاح مهم درباره ساختار تیر آهن را به صورت مختصر توضیح دهیم :
جان تیر آهن : همانطور که در تصویر زیر مشاهده می کنید، به قسمت اصلی و بخش میانی تیر آهن، جان تیر آهن می گویند.
بال تیر آهن : به کناره ها و لبه های یک تیر آهن ، بال تیر آهن می گویند.
انواع تیر آهن
جالب است بدانید که از تیر آهن ها در ساختمان سازی، به صورت ستون، خرپا، نعل درگاه، تیر در پوشش سقف ها و پل های لانه زنبوری استفاده می شود.
تیرآهن ها در انواع مختلفی تولید می شوند که پرکاربردترین و معروف ترین آنها به صورت زیر می باشند :
تیر آهن بال پهن
به سه نوع بال پهن سنگین (HEB) و بال پهن سبک (HEA) و تیر آهن سنگین TPB تقسیم می شود.
معمولا در اندازه های 100 تا 1000 میلیمتری تولید می گردد.
نکته قابل توجه درباره این تیر آهن این است که در جنگ جهانی اول در چندین جنگ، کاربرد بسیار زیادی داشت.
تیر آهن لانه زنبوری
اگر به تصویر زیر که مربوط به تیر آهن های زنبوری است دقت کنید، علت نامگذاری این نوع تیر آهن را خواهید فهمید.
از آنجایی که حفره های توخالی در طول این نوع تیر آهن ها وجود دارد و تشابهی که با حفره های کندوی عسل ایجاد می کند، به این نوع تیر آهن ها، تیر آهن زنبوری گویند.
مزایا
با تبدیل تیر آهن معمولی به تیر آهن زنبوری، می توان تیر آهنی با ارتفاع بیشتر، قوی تر و هم وزن تیر آهن اصلی ایجاد کرد.
از نظر اقتصادی مقرون به صرفه تر است، چرا که وزن مصالح ایجاد شده در این نوع تیر آهن کمتر می شود.
از فضاهای خالی ایجاد شده در جان تیر آهن زنبوری می توان لوله های تاسیساتی و برق را عبور داد.
معایب
عدم تحمل تیر آهن های زنبوری در محل تکیه گاه های پل به ستون یا اتصال تیر آهن تودلی به پل لانه زنبوری
معایب و مزایای استفاده از تیر آهن
تیر آهن ها نیز مانند همه مواد و مصالح مصرفی، معایب و مزایای خاص خود را دارند و می بایست متناسب با شرایط و کاربرد، به کار گرفته شوند.
در زیر سعی کردیم معایب و مزایای استفاده از تیر آهن را بیان کینم :
مزایا
- امکان توسعه سازه پس از اتمام
- امکان اتصال چند قطعه به یکدیگر
- امکان عرضه آن به صورت پیش ساخته
- معمولا در ارتفاعات زیاد کاربرد دارد
معایب
- ضعف در دمای زیاد
- خوردگی و فساد فلز در مقابل عوامل خارجی
- تمایل قطعات فشاری به کمانش
- جوش نامناسب
انواع استانداردهای ساخت تیر آهن
شرکت های سازنده تیر آهن ، از استانداردهای مشخصی در ساخت آن استفاده می کنند.
از 3 استاندارد IPE ، INP و IPB عمدتا در ساخت تیر آهن ها استفاده می شود که در زیر جزییات بیشتری از این استانداردها بیان می گردد :
استاندارد IPE
استاندارد رایج در تولید تیر آهن در کشورهای اروپایی و ایران
- ضخامت بالهای آن یکنواخت می باشد.
- معمولا در ارتفاع های 80 تا 600 میلیمتری تولید می گردند.
- ضخامت بال آن ثابت بوده و تیرآهن های ایجاد شده در این استاندارد، به صورت I شکل می باشند.
استاندارد INP
- استاندارد رایج در تولید تیر آهن در کشورهای چین و روسیه
- برخلاف استاندارد IPE، دو بال تیر آهن های ایجاد شده در این استاندارد شیب ملایمی دارند.
- معمولا در ارتفاع های 80 تا 600 میلیمتری تولید می گردند.
استاندارد IPB
طول بال ها در این تیر آهن ها، نسبت به تیرآهن های استاندارد IPE افزایش یافته است.
به این استاندارد، استاندارد "بال پهن" نیز می گویند.
انواع روش های برش تیر آهن
در حال حاضر و با توجه به تکنولوژی های موجود، به دو روش زیر می توان تیر آهن ها را برش داد :
برش به روش کوپال (روش سرد)
در این روش از یک دستگاه به نام قطع کن سنگین استفاده می شود. این دستگاه که به برش مخصوص نیز مجهز است ، تیرآهن ها را به صورت سرد و در امتداد خط قطع می کند.
برش به روش برنول (روش گرم)
در این روش یک کارگر ماهر با شعله قوی حاصل از ترکیب استیلن و اکسیژن به همراه لوله برنول، اقدام به برش تیر آهن می کند.