لیستوفر آرماتور چیست، نحوه تهیه آن

در جدول لیستوفر که برای هر پروژه ساختمان سازی تهیه می شود، اطلاعاتی مانند موقعیت میلگرد، سایز، شکل و یا نحوه خم میلگرد و همچنین تعداد، وزن و طول میلگرد درج می شود. با استفاده از جدول لیستوفر که به آن لیستوفر آرماتور نیز می گویند، می توان از تعداد میلگردهای مورد نیاز ساختمان و همچنین سایز آن ها آگاه شد. به همین دلیل، یکی از مهمترین وظایف دفتر فنی در پروژه های عمرانی، تهیه جداول لیستوفر است. به طور کلی، لیستوفر میلگرد یا لیستوفر آرماتور، هم راهنمایی برای خرید میلگرد است و هم درک درستی از میزان مصالح مصرفی به پیمانکار می دهد

لیستوفر چیست؟

لیستوفر به تخمین اطلاعات مورد نیاز برای تهیه میلگرد و استفاده از آن در سازه کمک می کند. در صنعت ساختمان سازی قبل از شروع به ساخت و ساز به برنامه ریزی کامل و برآورد دقیق مصالح ساختمانی نیاز داریم تا به بهترین نتیجه دست پیدا کنیم. از همین رو لیستوفر فهرستی از میلگردهای مورد نیاز را برای هر یک از اعضای بتن مسلح معین می کند و به صورت جدولی خلاصه شده ارائه می دهد. اطلاعاتی که در لیستوفر اعلام می شود شامل قطر، شکل خمش، طول هر قسمت خم شده و طول مستقیم، زوایای خمش، طول کلی هر میلگرد و تعداد هر نوع میلگرد است. این اطلاعات کمکی بزرگی به تخمین مقادیر میلگرد مورد نیاز برای ساختمان می کند.

لیستوفر به انگلیسی

لیستوفر به انگلیسی Bar Bending Schedule  یا به اختصار BBS نامیده می شود که به معنی برنامه خمش میلگردها یا جدول زمانبندی میلگردها است.

چرا تهیه لیستوفر میلگرد مهم است؟

از آنجا که تهیه لیستوفر به تعیین مقدار میلگرد مورد نیاز در ساختمان کمک می کند و محاسبه برش و خم های لازم را تسریع می کند، در نتیجه باعث کاهش هدررفت میلگرد خواهد شد. همچنین با استفاده از نقشه لیستوفر می توان عملیات برش و خم کاری را در انبار و قبل از حمل و نقل میلگرد انجام داد. این کار، علاوه بر این که راهنمای خوبی برای خمش و میزان برش میلگرد است، سرعت اجرای پروژه را نیز افزایش داده و هزینه حمل و نقل را کاهش می دهد.

همچنین، ارائه نقشه لیستوفر میلگرد از جمله مدارک پیش نیاز در مناقصات ساخت و اجرای سازه های مختلف است؛ زیرا وجود لیستوفر، دید کلی از حجم آرماتورهای مورد نیاز سازه در اختیار طرف مقابل معامله قرار می دهد.

لیستوفر هوشمند

جدول لیستوفر در گذشته به صورت دستی تهیه می شد، اما امروزه برای تهیه لیستوفر از نرم افزار اکسل یا نرم افزارهای مخصوص استفاده می شود.

صنعت ساختمان در چند دهه اخیر به سرعت تغییر کرده است. در گذشته، ساختمان های سه تا چهار طبقه به عنوان ساختمان های مرتفع در نظر گرفته می شدند، اما با رشد سریع صنعت ساخت و ساز، ساختمان و برج های مرتفع جای ساختمان های چند طبقه قدیمی را گرفته اند. از این رو دیگر استفاده از روش دستی برای تهیه لیستوفر امکان پذیر نیست و به روشی سریع تر و هوشمند نیاز داریم.

استفاده از محیط نرم افزاری و هوشمند باعث جلوگیری از پِرتی میلگرد و هدررفتن هزینه مصالح می شود. با استفاده از نرم افزار می توان به صورت اتوماتیک میزان میلگرد مصرفی در یک ساختمان و لیستوفر ساختمان را محاسبه کرد. از دیگر مزایای استفاده از اپلیکشن ها و نرم افزارهای تهیه لیستوفر می توان به محاسبه سریع وزن آرماتور، امکان مشاهده انواع خم میلگرد، استفاده از فرمول های موجود جهت تسریع در فرآیند محاسبه و تهیه لیستوفرهای کارگاهی و در نهایت، سرعت بخشی به روند انجام متره و برآورد سازه های بتنی اشاره کرد. متره به دو صورت قابل تعریف است:

• محاسبه و اندازه گیری مقادیر مصالح مورد نیاز برای اجرای پروژه
• محاسبه مقادیر مصالح به کار رفته در یک پروژه اجرا شده

این نوع محاسبات و تحلیل ها در جدول های صورت وضعیت به نام جدول ریز متره یا جدول خلاصه متره انجام می گیرد. افرادی که این نوع محاسبات را انجام می دهند، مترور نامیده می شوند.

جدول اصطلاحات میلگرد

یادگیری اصطلاحات و کلمات انگلیسی مربوط به میلگرد، به شما کمک می کند که مراجع آموزشی انگلیسی را به خوبی متوجه شوید؛ همچنین به شما در مهارت نقشه خوانی کمک خواهد کرد.

در جدول زیر می توانید با این لغات آشنا شوید:

مهم ترین مزایای استفاده از لیستوفر میلگرد یا آرماتور

همانطور که گفتیم در زمان برگزاری مناقصات ساخت و ساز و ارائه پیشنهاد قیمت، به جدول لیستوفر نیاز داریم. معمولا مشاور لیستوفر، تهیه لیستوفر میلگردها را انجام می دهد. همچنین پیمانکار در زمان اجرای پروژه و تهیه میلگردهای مورد نیاز در هر مرحله از کار به لیستوفر نیاز دارد. در حقیقت می توان گفت لیستوفر کمک بزرگی به مترور می کند و سرعت کار محاسبات را افزایش می دهد. لیستوفر می تواند یک راهنمای کامل برای آرماتوربند جهت برش و خم آرماتورها باشد. علاوه بر این، لیستوفر می تواند تا حدود زیادی از پرتی و هدررفتن آرماتورها جلوگیری کند.

کاربرد لیستوفر در آرماتوربندی  فونداسیون

فرض بگیرید می خواهیم آرماتوربندی فونداسیون را بدون وجود جدول لیستوفر انجام دهیم. در این صورت، آرماتوربند بدون دید کامل نسبت به حجم آرماتورهای مورد نیاز فونداسیون و جزئیات مربوط به میلگردها، شروع به برش آرماتورها می کند. این کار باعث هدررفت میلگردها به میزان قابل توجهی می شود. به همین دلیل، لازم است قبل از شروع به کار، لیستوفر تهیه شود تا مشخص شود که در هر قسمت چه تعداد آرماتور با چه طول و سایزی و چه مقدار خم آرماتور لازم است. این مسئله باعث می شود آرماتوربند متوجه شود که وقتی برش آرماتور را انجام می دهد از باقیمانده برش در چه جایی استفاده کند. همچنین جدول لیستوفر میلگرد باعث صرفه جویی در محاسبات فونداسیون، دیوارها، سقف ها و تعداد شاخه های آرماتور می شود و در نتیجه، کمک می کند آرماتوربندی با دقت و سرعت بالایی اجرا شود.

در صورت عدم وجود لیستوفر در نقشه ها تکلیف چیست؟

به طور کل، تهیه جدول لیستوفر در عین سادگی، زمان بر و حتی کسل کننده است و کاربر باید برای هر پوز، تعداد، طول و قطر آرماتور همچنین شکل و خم آرماتور و در نهایت وزن آن را محاسبه نماید و در جداول وارد کند. از این رو ممکن است تهیه این جدول به راحتی نادیده گرفته شود. در صورت عدم وجود جدول لیستوفر در نقشه ها، باید حتما آن را توسط دفتر فنی تهیه کرد. یکی از مهم ترین وظایف دفاتر فنی در پروژه های عمرانی، تهیه جداول لیستوفر است.

حتی اگر نقشه ساختمان دارای لیستوفر بود، باز هم هنگام استفاده از لیستوفر موجود در نقشه ها باید دقت و حساسیت بالایی به خرج داد؛ زیرا نمی توان به صورت قطعی به لیستوفرهای نقشه اعتماد کرد. بر همین اساس، لازم است هنگام خرید آرماتور، لیستوفر توسط دفتر فنی کنترل و در صورت نیاز اصلاح شود و یا این که از ابتدا و پیش از شروع کار، جدول توسط دفتر فنی و مهندس مترور تهیه شود